Krzysztof Marian Aleksander Grodzicki, znany również pod pseudonimami „Jabłoń 2” oraz „Lipa 2”, był wybitną postacią związana z historią Polski. Urodził się 10 czerwca 1915 roku w Myślenicach, a swoją działalność wojskową zakończył w Olivos, które leży na przedmieściach Buenos Aires, gdzie zmarł 12 grudnia 1989 roku.
Był on majorem kawalerii Wojska Polskiego w czasie II Rzeczypospolitej, jak również brał udział w walkach w szeregach Armii Andersa oraz Polskich Sił Zbrojnych. Jako członek Armii Krajowej, Grodzicki odniósł znaczące osiągnięcia w dowodzeniu jednostkami oraz w działaniach konspiracyjnych. Jego działalność jako cichociemny dodatkowo podkreśla jego zaangażowanie w walkę o wolność Polski.
Życiorys
Po zakończeniu nauki w II Państwowym Gimnazjum im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Stanisławowie i uzyskaniu matury w 1935 roku, Krzysztof Grodzicki rozpoczął swoją drogę wojskową. Odbył służbę w Szkole Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, co miało miejsce przed rozpoczęciem studiów na Politechnice Lwowskiej w 1937 roku.
W obliczu wybuchu II wojny światowej, w wrześniu 1939 roku, służył w Ośrodku Zapasowym Podolskiej Brygady Kawalerii. Po 15 września przydzielono go do 3 szwadronu pułku marszowego tej brygady. Jego losy zakończyły się 22 września, gdy przekroczył granicę polsko-węgierską i został internowany na Węgrzech.
Po pewnym czasie w Francji, został przydzielony do Oddziału I Sztabu Naczelnego Wodza. W czerwcu 1940 roku, Grodzicki wrócił do Polski jako emisariusz, ale jego misja nie zakończyła się pomyślnie. Został aresztowany przez NKWD i skazany na karę śmierci w Moskwie. Spędził wiele lat w wieżieniach ZSRR.
Jednak po podpisaniu układu Sikorski-Majski, los Krzysztofa Grodzickiego się zmienił. Wstąpił do Armii Andersa, gdzie został przydzielony do 12 pułku Ułanów Podolskich w składzie 3 Dywizji Strzelców Karpackich. Brał udział w licznych działaniach bojowych na Bliskim Wschodzie.
Cichociemny
W dniach, gdy Polska zmagała się z okupacją, wielu bohaterów zgłaszało się do służby, gotowych do działania. Krzysztof Grodzicki, po przeszkoleniu w zakresie dywersji, złożył przysięgę we Włoszech 14 lutego 1944 roku, dołączając tym samym do Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza. W nocy z 21 na 22 maja 1944 roku, w ramach operacji lotniczej o kryptonimie „Weller 29”, został zrzucony do Polski z samolotu Halifax JP-222 „E” (1586 eskadra PAF) na placówkę odbiorczą „Kos”, która znajdowała się w okolicach wsi Wierzbno.
Wraz z nim w tej samej misji skoczyli także: gen. bryg. Leopold Okulicki ps. Niedźwiadek, por. Marian Golarz ps. Góral 2, kpt. Tomasz Wierzejski ps. Zgoda 2, ppor. Władysław Marecki ps. Żabik 2, oraz ppor. Zbigniew Waruszyński ps. Dewajtis 2.
Po pomyślnym skoku, Grodzicki przeszedł aklimatyzację w Warszawie. Następnie został przydzielony do Okręgu Kraków Armii Krajowej, gdzie pełnił służbę w Obwodzie Myślenice jako oficer zajmujący się wyszkoleniem oddziałów partyzanckich, wnosząc w ten sposób swój wkład w walkę o wolność Polski.
Po wojnie
Po ustaniu działań wojennych zdecydował się na emigrację do Argentyny, gdzie osiedlił się na stałe. W nowym kraju zajął się prowadzeniem własnej pralni chemicznej, co stanowiło jego źródło utrzymania.
Życie rodzinne
Krzysztof Grodzicki był potomkiem Władysława Zenona Ksawerego (1865–1922), który pełnił rolę urzędnika oraz właściciela ziemskiego na terenach w pobliżu Stanisławowa. Jego matką była Helena z Czermińskich (1871–1947).
W rodzinie Grodzickiego wyróżniało się pięcioro starszego rodzeństwa, w tym Ludwik Feliks Władysław (1891–1979), Ambrożyna zamężna Romanowska (1897–1985), Feliks Mikołaj Ezechiasz (1899–1944), Stanisława oraz Helena (ur. 1908).
Jako dorosły mężczyzna, Krzysztof związał się z Heleną, z którą stworzył rodzinę. Para doczekała się synka Marcina.
Upamiętnienie
W lewej nawie kościoła św. Jacka, usytuowanego przy ul. Freta w Warszawie, w 1980 roku miało miejsce odsłonięcie tablicy upamiętniającej bohaterów Armii Krajowej, w tym cichociemnych – spadochroniarzy, którzy przylecieli z Anglii i Włoch. Tablica ta honoruje łącznie 110 poległych, wśród których znajduje się również Krzysztof Grodzicki.
W dniu 10 października 1993 roku w miejscowości Wierzbno został uroczyście odsłonięty pomnik, który przypomina o skoku Grodzickiego oraz pozostałych cichociemnych z tej samej grupy, w tym Mariana Golarza, Władysława Mareckiego, Leopolda Okulickiego, Zbigniewa Waruszyńskiego oraz Tomasza Wierzejskiego.
Przypisy
- Profil Krzysztofa Grodzickiego w Wielkiej genealogii Marka Minakowskiego. [dostęp 15.03.2014 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Mieczysław Kominkowski | Henryk Kubiczek | Kazimierz Południowski | Leopold Rzykowski | Aleksander Kominkowski | Adam Stabrawa | Stanisław GierkaOceń: Krzysztof Grodzicki (cichociemny)