Katarzyna Gärtner, znana również jako Katarzyna Gaertner, to postać o niezwykłym dorobku artystycznym, której obecność w polskiej muzyce jest nie do przecenienia. Urodziła się 22 lutego 1942 roku w Myślenicach, gdzie jej talent i pasja do muzyki zaczęły się rozwijać już od najmłodszych lat.
Jako polska kompozytorka, producentka muzyczna, pianistka i aranżerka, Gärtner zdobyła uznanie dzięki szerokiemu repertuarowi oraz umiejętności tworzenia niezapomnianych melodii. W jej bogatej twórczości znajdują się takie hity, jak:
- „Tańczące Eurydyki”,
- „Małgośka”,
- „Wielka woda”,
- „Bądź gotowy dziś do drogi”.
Przeboje te na stałe wpisały się w polski krajobraz muzyczny, a ich popularność przyczynia się do nieustającego zainteresowania twórczością Katarzyny Gärtner.
Życiorys
Katarzyna Gärtner jest absolwentką Średniej Szkoły Muzycznej w Krakowie, gdzie zajmowała się grą na fortepianie. Już w trakcie nauki w szkole muzycznej zaczęła odkrywać fascynujący świat jazzu. W 1958 roku rozpoczęła swoją karierę artystyczną, występując w amatorskich zespołach jazzowych, takich jak New York Quartet oraz Old Time Band. W tym samym roku wzięła również udział w krakowskich Zaduszkach Jazzowych, a kolejnego roku zaprezentowała swoje umiejętności na obozie muzycznym Jazz Camping na Kalatówkach oraz podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Jazzowej Jazz Jamboree w Warszawie.
Współpracowała z wieloma uznanymi muzykami, w tym z Jerzym Matuszkiewiczem, Zbigniewem Namysłowskim, oraz Andrzejem Trzaskowskim. W 1960 roku objęła funkcję akompaniatorki oraz kierownika muzycznego Estrady Rzeszowskiej, a rok później dołączyła do zespołu Klipsy, który akompaniował Mieczysławowi Foggowi. W tamtym okresie nawiązała współpracę z Heleną Majdaniec, dla której napisała piosenkę „Tańczące Eurydyki”, która później została wykonywana przez Annę German.
W 1962 roku rozpoczęła profesjonalne komponowanie piosenek i stworzyła niezwykle popularny utwór Maryli Rodowicz zatytułowany „Małgośka”. Sześć lat później rozpoczęła działalność twórczą w dziedzinie filmu i teatru, będąc autorką muzyki do wielu znanych dzieł. Wśród nich wyróżnia się prekursorska msza beatowa „Pan przyjacielem moim” (1968), jeden z pierwszych polskich musicali „Na szkle malowane” (1970), oratorium „Zagrajcie nam dzisiaj, wszystkie srebrne dzwony” (1975) do tekstów Ernesta Brylla, a także musical dla dzieci „Rumcajs” (1974). W wersji scenicznej musicalu „Pozłacany warkocz” (1980) wystąpił zespół Dżem, w którym grał Ryszard Riedel.
W czasach stanu wojennego w Polsce, w 1982 roku, była członkiem Prezydium Tymczasowej Rady Krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego, a w 1983 roku zasiadła w składzie Rady Krajowej PRON. W 1997 roku zdobyła Grand Prix im. Karola Musiała na 34. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, które przeznaczyła na produkcję płyty oraz przedstawienia „Pomsta czyli Zemsta po śląsku”. W 1999 roku zadebiutowała w telewizji, występując w dwóch odcinkach serialu „Policjanci” emitowanym przez Polsat. Rok 2014 przyniósł jej nowe osiągnięcie, kiedy to skomponowała mszę kanonizacyjną „Missa Santo E Gia Santo” z okazji kanonizacji Jana Pawła II oraz Jana XXIII.
Życie prywatne
Ostatnim mężem Katarzyny Gärtner był uznawany aktor oraz reżyser Kazimierz Mazur, który żył w latach 1948–2022. Para miała swoje miejsce zamieszkania w pięknej posiadłości zlokalizowanej w Komaszycach, w powiecie koneckim. Niestety, 28 stycznia 2012 roku w ich domu wybuchł groźny pożar, który zniszczył nie tylko budynek, ale także zlokalizowane w nim studio nagrań, gdzie przechowywały się cenne nagrania, nuty oraz instrumenty.
Warto również zaznaczyć, że w 2012 roku oraz w październiku 2015 roku, artystka doświadczyła udaru mózgu, co niewątpliwie miało wpływ na jej życie osobiste oraz zawodowe.
Odniesienia w popkulturze
Katarzyna Gärtner zyskała uznanie nie tylko za swoje osiągnięcia artystyczne, ale również poprzez swoje przedstawienie w popkulturze.
W serialach telewizyjnych, takich jak Anna German oraz Osiecka, ukazano jej postać. Rolę w pierwszym z nich odegrała Anna Szymańczyk, natomiast w drugim wcieliła się w nią Olga Szomańska.
Piosenki
Oto niezwykła lista utworów, które przyczyniły się do kariery Katarzyny Gärtner. Wiele z nich tworzy niezapomniane melodie oraz teksty, które noszą w sobie wielką emocjonalną głębię.
- A gdzie jest siódme morze, słowa Jerzy Kleyny, wykonanie Maryli Rodowicz (1973),
- A kiedy wszystko zgaśnie, słowa Joanna Kulmowa, wyk. Teresa Tutinas, Anna German,
- Bądź gotowy dziś do drogi, słowa Marek Dutkiewicz, wyk. Halina Frąckowiak,
- Bądź zdrowa dziewczyno, słowa Ernest Bryll, wyk. Andrzej Rybiński,
- Chcę być kochaną, słowa Krzysztof Dzikowski, wyk. Anna German,
- Co jej mogłeś dać, słowa Marek Dutkiewicz, wyk. Jacek Lech, i Jana Kratochvílová (tytuł cz. Stary Senk),
- Czekałem na ciebie, słowa Ernest Bryll, wyk. Andrzej Rybiński, Partita,
- Diabeł i raj, słowa Agnieszka Osiecka, wyk. Maryla Rodowicz,
- Tańczące Eurydyki, słowa Ewa Rzemieniecka, Aleksander Wojciechowski, wyk. Anna German (1964) oraz Helena Majdaniec (1962),
- Gdzie są te łąki, słowa Ernest Bryll, wyk. Maryla Rodowicz,
- Góry, chmury i doliny, słowa Ernest Bryll, wyk. Jerzy Grunwald,
- Hej, baby, baby, słowa Ernest Bryll, wyk. Edward Hulewicz,
- Hej, dzień się budzi, słowa Jerzy Kleyny, wyk. Jolanta Borusiewicz (1969), Alibabki, Basia Trzetrzelewska,
- Hej, Hanno, słowa Agnieszka Osiecka, wyk. Tadeusz Woźniak,
- Kolibajka, słowa Ernest Bryll, wyk. Maryla Rodowicz,
- Kołysanka matki, słowa Ernest Bryll, wyk. Dwa Plus Jeden, Andrzej i Eliza,
- Komu weselne dzieci, słowa Agnieszka Osiecka, wyk. Urszula Sipińska, Maryla Rodowicz,
- Lipowa łyżka, słowa Ernest Bryll, wyk. Czesław Niemen,
- Małgośka, słowa Agnieszka Osiecka, wyk. Maryla Rodowicz (1973),
- Na opolskim rynku, słowa Małgorzata Goraj, wyk. Janusz Laskowski, Hetman (2010),
- Na sianie, słowa Ernest Bryll, wyk. Halina Frąckowiak,
- Nie płacz szkoda oczu, słowa Krzysztof Dzikowski, wyk. Anna German,
- Nie zmogła go kula, słowa Ernest Bryll, wyk. Andrzej Rybiński, Jerzy Grunwald, Partita; Dwa Plus Jeden,
- Niech cię wiedzie dobry wiatr, słowa Marek Dutkiewicz, wyk. Jacek Lech,
- Odmieniec, słowa i wyk. Kazimierz Grześkowiak,
- Panno pszeniczna, słowa Marek Dutkiewicz, wyk. Halina Frąckowiak,
- Polka Idolka, słowa Jerzy Kleyny, wyk. Urszula oraz Anne Veski (na festiwalu w Sopocie) (1984),
- Powołanie (Gdy piosenka szła do wojska), słowa Jerzy Kleyny, wyk. Maryla Rodowicz,
- Pozłacany warkocz, śpiewogra, wyk. m.in. kabaret Rak, Andrzej Zaucha, Dżem,
- Pożegnanie Harnasia, słowa Ernest Bryll, wyk. Czesław Niemen,
- Spotkamy się któregoś dnia, słowa Grzegorz Walczak, wyk. Partita,
- Staliśmy nad jeziorem, słowa Roman Sadowski, wyk. Anna German,
- Taka sobie miłość, słowa Kazimierz Winkler (1963),
- Urodzajny rok, słowa Agnieszka Osiecka, wyk. Maryla Rodowicz,
- Wielka woda, słowa Agnieszka Osiecka, wyk. Maryla Rodowicz,
- Wołaniem wołam cię, słowa Ernest Bryll, wyk. Urszula Sipińska,
- Z tobą w górach, słowa Jerzy Kleyny, wyk. Maryla Rodowicz,
- Zakwitnę różą, słowa Jerzy Miller, wyk. Anna German (1965).
Nagrody, wyróżnienia
Katarzyna Gärtner to artystka, której bogata kariera muzyczna została doceniona przez wiele prestiżowych nagród i wyróżnień. Oto przegląd jej osiągnięć:
- 1956 – I nagroda za piosenkę o Wyścigu Pokoju,
- 1962 – I nagroda na Festiwalu Młodych Talentów w Szczecinie,
- 1963 – wyróżnienie na KFPP w Opolu za piosenkę Taka sobie miłość,
- 1964 – II nagroda na KFPP w Opolu za Tańczące Eurydyki,
- 1964 – I nagroda na MFP w Sopocie za Tańczące Eurydyki,
- 1965 – I nagroda na KFPP w Opolu za Zakwitnę różą,
- 1965 – I nagroda na festiwalu w Ostendzie (Belgia) za Zakwitnę różą,
- 1968 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki na KFPP w Opolu za piosenkę Odmieniec,
- 1969 – wyróżnienie na KFPP w Opolu za Hej, dzień się budzi,
- 1971 – Nagroda Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej na KFPP w Opolu za utwór Z tobą w górach,
- 1971 – nagroda redakcji „Synkopy” na KFPP w Opolu za piosenkę Nie zmogła go kula,
- 1972 – nagroda na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu za Powołanie,
- 1972 – nagroda PAX „za oryginalne koncepcje kompozytorskie”,
- 1973 – nagrody na MFP w Sopocie za piosenki Małgośka, Diabeł i raj, A gdzie jest siódme morze,
- 1974 – III nagroda na MFP w Sopocie za Kołysankę matki,
- 1974 – nagroda na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu za Kołysankę matki,
- 1975 – nagroda na festiwalu w Las Palmas (Hiszpania) za Wołaniem wołam cię,
- 1975 – nagrody I i II stopnia Ministra Kultury i Sztuki za twórczość artystyczną,
- 1975 – nagroda Ministerstwa Obrony Narodowej za oratorium Zagrajcie nam dzisiaj, wszystkie srebrne dzwony,
- 1980 – Grand Prix na KFPP w Opolu za muzykę do widowiska Pozłacany warkocz,
- 1982 – Srebrny Pierścień na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu,
- 1984 – Srebrny Pierścień na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu,
- 1985 – Srebrny Pierścień na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu,
- 1985 – Złoty Pierścień na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu,
- 1987 – Srebrny Pierścień na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu,
- 1987 – Złoty Pierścień na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu.
Odznaczenia
Katarzyna Gärtner zdobyła wiele wyróżnień za swoje osiągnięcia artystyczne oraz wkład w kulturę. Oto lista jej najważniejszych odznaczeń:
- 2005 – Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,
- 1979 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- 1974 – Złoty Krzyż Zasługi.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Urszula Grabowska | Edward Świerkiewicz | Marek Wolny | Emil Biela | Leszek Zduń | Stanisław Jawor | Piotr Szymski | Janusz Wątor | Wojciech Firek | Jan Biela | Mieczysław Babiński | Roman Gancarczyk | Bartosz Konopka | Jolanta Szymska-WierciochOceń: Katarzyna Gärtner