Adam Maria Szymski, urodzony 18 grudnia 1944 roku w Myślenicach, to postać wybitna w dziedzinie architektury oraz urbanistyki. Jego osiągnięcia obejmują nie tylko rolę profesora nauk technicznych, ale także aktywność jako architekt oraz nauczyciel akademicki.
Oprócz działalności akademickiej, Szymski jest również znanym politykiem, dzięki czemu jego wpływ na rozwój przestrzenny i architektoniczny w Polsce jest nie do przecenienia.
Życiorys
Wykształcenie i praca zawodowa
Adam Maria Szymski, urodzony w rodzinie artystycznej, jest synem Piotra Szymskiego oraz Marii z d. Kiełbińska. Jego edukacja rozpoczęła się w 1962 roku na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. Już w 1964 roku zdobył stypendium Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, a w 1967 został doceniony jako pierwszy laureat konkursu „Czerwonej Róży” w kategorii najlepszego studenta tej uczelni. W 1968 roku uzyskał dyplom magistra inżyniera architekta, a wyniki jego pracy naukowej owocowały w kolejnych latach, gdy w 1975 roku uzyskał stopień doktora i w 1979 roku habilitował się na Politechnice Krakowskiej. W 2003 roku zdobył tytuł profesora.
W zawodowej karierze rozpoczął pracę w Gdańskim Przedsiębiorstwie Budowlanym w 1969 roku. Oprócz działalności w pracowniach architektonicznych, Szymski pasjonował się również sztuką rysunku satyrycznego, publikując swoje prace w takich gazetach jak „Głos Wybrzeża”, „Dziennik Bałtycki” i „Nowa Wieś”. W 1972 roku podjął pracę na Politechnice Szczecińskiej, a w 1993 roku został kierownikiem Zakładu Teorii i Metodologii Projektowania w Instytucie Architektury i Planowania Przestrzennego.
W późniejszych latach, Szymski pełnił funkcję kierownika Katedry Architektury Współczesnej, Teorii i Metodologii Projektowania na polskiej uczelni, a także uczył na Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym oraz w Wyższej Szkole Zawodowej „Oeconomicus”. Jako doświadczony architekt, w latach 1979–1981 był głównym architektem Kurii Biskupiej w Szczecinie, a następnie w latach 1982–1986 prowadził autorską pracownię projektową w „Iglopol” Szczecin. Od 1989 do 2001 roku zarządzał również własnym biurem autorskim „AB” Sp. z o.o.
Równocześnie z działaniami architektonicznymi, Szymski był aktywnym felietonistą. W latach 1980–1981 współpracował z tygodnikiem NSZZ „Solidarność” – „Jedność”, a w latach 1989–1990 z „Solidarnością Szczecińską”. Jako członek Stowarzyszenia Architektów Polskich, Szymski pełnił szereg ważnych ról zarówno w Gdańsku, jak i Szczecinie, uczestnicząc w wielu komisjach architektonicznych, w tym członkiem był Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej w Szczecinie oraz przewodniczącym Gminnej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej w Mielnie.
Warto zaznaczyć, że od 1990 do 1993 roku był także członkiem rady programowej Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej.
Działalność publiczna
W młodości, w latach 1956–1963, Adam Szymski był podharcmistrzem Związku Harcerstwa Polskiego. W latach 1964–1968 należał do Zrzeszenia Studentów Polskich, a jego ideowe zaangażowanie zaowocowało uczestnictwem w protestach studenckich w marcu 1968 roku. Brał udział nie tylko w organizacji wiecu solidarnie wspierającym studentów warszawskich, ale również w strajku okupacyjnym na Politechnice Gdańskiej. W tym samym roku 1 maja został zatrzymany za uczestnictwo w nielegalnej demonstracji, co skutkowało dwutygodniowym aresztem.
Później, z powodu swojej działalności opozycyjnej, Szymski doświadczył trudności w zatrudnieniu na własnej uczelni przez okres pół roku. W 1997 roku próbował swoich sił w wyborach parlamentarnych, ubiegając się o mandat posła z listy Narodowo-Chrześcijańsko-Demokratycznego Bloku dla Polski, jednakże jego starania zakończyły się niepowodzeniem. Po podjęciu decyzji do Samoobrony RP w 2005 roku, kandydował do Senatu, jednak również bez powodzenia.
W 2010 roku, w kolejnej kampanii samorządowej, Szymski ubiegał się o mandat radnego Szczecina z listy Stowarzyszenia Serce, co również nie przyniosło oczekiwanego rezultatu. W okresie przed wyborami prezydenckimi tego samego roku, związał się z komitetem poparcia dla Jarosława Kaczyńskiego.
Odznaczenia
Adam Maria Szymski to osoba wyróżniająca się ogromnym zaangażowaniem w działalność społeczną, zwłaszcza na rzecz dzieci i młodzieży wymagającej szczególnej troski. W 2002 roku został uhonorowany Srebrnym Krzyżem Zasługi przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, co stanowi wyraz uznania jego pracy. Następnie, w 2008 roku, otrzymał Złoty Krzyż Zasługi z rąk prezydenta Lecha Kaczyńskiego, co jeszcze bardziej podkreśliło jego wpływ na rozwój społeczności.
W 2012 roku wyróżniono go Złotym Medalem za Długoletnią Służbę, co jest wyjątkowym osiągnięciem. Jego działalność edukacyjna również została doceniona, gdy w 1995 roku otrzymał Medal Komisji Edukacji Narodowej oraz medal „Zasłużonego dla rozwoju Politechniki Szczecińskiej” w 1997 roku. W 1998 roku Szymski został uhonorowany odznaką za „Zasługi dla rozwoju Województwa Szczecińskiego”, a w 2004 roku medalem „Zasłużony dla rozwoju Akademii Rolniczej w Szczecinie”.
Warto również zaznaczyć, że czterokrotnie został nagrodzony za swoją działalność naukową Nagrodą Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego III stopnia, co świadczy o jego zaangażowaniu w rozwijanie nauki i edukacji.
Publikacje
Oto przegląd ważnych publikacji Adama Marii Szymskiego, które znacząco wpłynęły na rozwój myśli architektonicznej oraz zrozumienie lokalnej architektury. Poniżej przedstawiam listę jego dzieł:
- Projektowanie systemowe w architekturze. PWN Warszawa 1982 (wsp. Stanisław Latour),
- Rozwój współczesnej myśli architektonicznej. PWN Warszawa 1985 (wsp. Stanisław Latour),
- Architektura i architekci Szczecina 1945–1995. Politechnika Szczecińska. Szczecin 2001,
- Architektura polska lat 1945–1960 na obszarze Pomorza Zachodniego. Walkowska Wydawnictwo Szczecin 2004 (wsp. Wojciech Bal, Robert Dawidowski),
- Wieś pomorska wczoraj i dziś. Szczecin. Walkowska Wydawnictwo Szczecin 2006 (wsp. Magdalena Rzeszotarska-Pałka, Jadwiga Ignaczak-Falińska, Wojciech Pawłowski),
- Architektura polska lat 1961–1975 na obszarze Pomorza Zachodniego. Walkowska Wydawnictwo Szczecin 2007 (wsp. Wojciech Bal, Robert Dawidowski, Miłosz Raczyński, Marek Sietnicki).
Każda z tych książek ma istotne znaczenie w kontekście zrozumienia ewolucji architektury polskiej w ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci.
Przypisy
- Marta Czyż. KONTRAWERSJA - wystawa jubileuszowa profesora dr. hab. arch. Adama Marii Szymskiego, 22.11.2014 r. – 11.01.2015 r. w Muzeum Architektury we Wrocławiu, ul. Bernardyńska 5 [dostęp 03.11.2023 r.]
- Nominacje profesorskie w Pałacu Prezydenckim. prezydent.pl, 08.07.2003 r. [dostęp 15.05.2022 r.]
- Nota biograficzna na stronie Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego [dostęp 15.05.2022 r.]
- Serwis PKW Wybory 2005 [dostęp 15.05.2022 r.]
- Serwis PKW - Wybory 2010 [dostęp 15.05.2022 r.]
- M.P. z 2008 r. nr 95, poz. 818
- M.P. z 2002 r. nr 60, poz. 836
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Stefan Pawlik (1858–1926) | Andrzej Łapa | Józef Polewka | Maria Porębska | Tadeusz Ambroży | Karol MátyásOceń: Adam Maria Szymski