Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Myślenicach to wyjątkowy zabytek, który znajduje się w pobliżu Rynku, przy ulicy Królowej Jadwigi. Ta gotycka jednonawowa świątynia została wzniesiona w 1465 roku, co czyni ją jednym z najstarszych budynków sakralnych w regionie.
W latach 1642–1646, dzięki fundacji rodziny Koniecpolskich, do świątyni dobudowano kaplicę wczesnobarokową, która została poświęcona obrazowi Matki Bożej Myślenickiej, otoczonemu szczególnym kultem. Na fasadzie kościoła znajdują się pamiątkowe płyty, które upamiętniają 300-lecie kultu Matki Boskiej z 1933 roku oraz 350-lecie tegoż kultu z 1983 roku.
W ołtarzu głównym, pochodzącym z 1829 roku, można zobaczyć obraz Narodzenia Najświętszej Marii Panny, namalowany przez Sebastiana Stolarskiego. Ze starszego rokokowego ołtarza przeniesiono do aktualnego tabernakulum oraz figury świętych Piotra i Pawła, które obecnie znajdują się w kaplicy Ukrzyżowanego Chrystusa.
Kościół podczas swojej historii otrzymał również atuty architektoniczne – wieżę zbudowaną w 1543 roku. Wyższa część wieży, neogotycka, została zrealizowana w latach 1900–1901 na podstawie projektu architekta Jana Sasa-Zubrzyckiego. Intrygującym elementem jest także przedni portal, w którym wmurowano dwie zabytkowe płyty nagrobne dotyczące mieszkańców Myślenic: Zofii Gorączko (zm. 1765) oraz Kazimierza Gorączko (zm. 1730).
Ważnym krokiem w historii obiektu było jego wpisanie do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego, co miało miejsce 22 stycznia 1970 roku. W odpowiedzi na potrzebę konserwacji i zachowania tego historycznego miejsca, od 2011 roku rozpoczęto kompleksowy remont zabytkowego kościoła.
Obraz Matki Boskiej Myślenickiej
Obraz, który jest nieodłącznym elementem kultu w Myślenicach, powstał w drugiej połowie XVI wieku, stworzony przez nieznanego włoskiego artystę. Został namalowany farbami olejnymi na desce o wymiarach 51 na 68 cm i przedstawia Matkę Bożą z Dzieciątkiem w typie eleusy. Jego historia związana jest z papieżem Sykstusem V, który, umierając w 1590 roku, przekazał go swojej krewnej, zakonnicy ksieni w jednym z klasztorów we włoskiej Wenecji.
W 1596 roku obraz został przekazany dyplomacie oraz kasztelanowi krakowskiemu, księciu Jerzemu Zbaraskiemu. Z uwagi na panującą wówczas zarazę w Krakowie, podjęto decyzję o przeniesieniu dzieła w bezpieczniejsze miejsce. W ten sposób obraz trafił w ręce Marcina Grabysza, oficjalisty księcia Zbaraskiego, który był związany z Myślenicami. W 1633 roku Grabysz postanowił przekazać dzieło do lokalnego kościoła parafialnego, gdzie początkowo zostało umieszczone w zakrystii, a później w specjalnie wzniesionej kaplicy.
W związku z 300-leciem kultu Matki Boskiej Myślenickiej, kościół odwiedził kardynał Adam Stefan Sapieha, co zapoczątkowało starania o koronację wizerunku Maryjnego koronami papieskimi. Koronację, której długo oczekiwano, udało się przeprowadzić 24 sierpnia 1969 roku, sprawując ją kardynał Karol Wojtyła w towarzystwie 20 biskupów, w tym Jerzego Ablewicza, Franciszka Jopa oraz Antoniego Baraniaka.
Warto również wspomnieć, że kopia wizerunku Matki Boskiej Myślenickiej ozdabia fasadę kamienicy pod numerem 27 na myślenickim rynku. Co ciekawe, jej wizerunek posłużył również jako pierwowzór для obrazu Matki Boskiej Kalwaryjskiej. Historycy sztuki prowadzą dyskusje dotyczące autorstwa oryginalnego dzieła, wskazując na możliwe wpływy Botticellego lub Rafaela. Badania wskazują jednak, że dzieło może być rezultatem pracy manierystów praskich, które powstało w późniejszym okresie niż pierwotnie uważano, a ich style wykazują największe podobieństwo do obrazów Hansa von Aachen, nadwornego malarza Rudolfa II.
Przypisy
- Paweł P. Pencakowski, Obraz Matki Boskiej Myślenickiej jako pierwowzór obrazu Matki Boskiej Kalwaryjskiej. Studia i materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Kraków, 1995 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kościół św. Jakuba w Myślenicach | Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w MyślenicachOceń: Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Myślenicach